سمینار پایان فرصت مطالعاتی عضو هیئت علمی گروه آموزشی روانشناسی دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه لرستان برگزار شد

سمینار پایان فرصت مطالعاتی دکتر هوشنگ گراوند، عضو هیئت علمی گروه آموزشی روانشناسی دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه لرستان برگزار شد.

به گزارش روابط عمومی دانشگاه لرستان، اینگونه فرصت‌های مطالعاتی در راستای گسترش ارتباط بین دانشگاه با جامعه هستند.

عنوان فرصت مطالعاتی مذکور عبارت است از: «فراتحلیل پیشایندها و پیامدهای اعتیاد به اینترنت و شبکه‌های اجتماعی مبتنی بر موبایل در طول دو دهه‌ی گذشته در ایران و راهکارهای مقابله با آن»

چکیده:

امروزه اینترنت به یکی از ملزومات زندگی جوامع بشری تبدیل‌شده است و اعتیاد به آن مسبب مشکلات عدیده‌ای است.

از این‌رو، انجام تحقیقاتی که بتوان از طریق آن عصاره پژوهش‌های موجود را بدست آورد بسیار ضروری است.

هدف پژوهش حاضر تعیین اندازه اثر پیشایندها و پیامدهای اعتیاد به اینترنت بر اساس پژوهش‌های داخل کشور به‌وسیله یک روند تحقیقی فراتحلیل است.

روش اجرای پژوهش فراتحلیل_ کمی است.

309 پژوهش مرتبط که در سال‌های 1380-1400 و با هدف ارزیابی پیشایندها و پیامدهای اعتیاد به اینترنت انجام و در فصلنامه‌های معتبر داخلی و ایرانداک به چاپ رسیده‌‌ بودند، انتخاب شدند.

پژوهش‌های منتخب به روش پیمایشی و با به‌‌کارگیری ابزار پیمایش در جوامع آماری متفاوت و برحسب سنجه‌های پایا به انجام رسیده‌‌اند.

یافته‌ها: ترکیب اندازه اثرهای پیشایندها و پیامدهای اعتیاد به اینترنت نشان دادند که به‌صورت کلی اعتیاد به اینترنت اثرات ناگواری بر متغیرهای روان‌شناختی، خانوادگی، اجتماعی- فرهنگی، اعتقادی و آموزشی دارد و همچنین از متغیرهای مذکور تأثیر می‌پذیرد.

رضایت از زندگی، دشواری در تنظیم هیجان و مقابله مسأله‌مدار به ترتیب قوی‌ترین پیشایندهای روان‌شناختی، عملکرد خانواده، سبک فرزندپروری مستبدانه و جهت‌گیری همنوایی به ترتیب قوی‌ترین پیشایندهای خانوادگی، اضطراب اجتماعی، سرمایه اجتماعی و هراس اجتماعی به ترتیب قوی‌ترین پیشایندهای اجتماعی- فرهنگی، میزان دینداری، سبک زندگی اسلامی و هوش معنوی به ترتیب قوی‌ترین پیشایندهای اعتقادی، بیگانگی تحصیلی، تنیدگی تحصیلی و اهمال کاری تحصیلی به ترتیب قوی‌ترین پیشایندهای آموزشی، سلامت روان، استرس و اضطراب به ترتیب قوی‌ترین پیامدهای روان‌شناختی، ناپایداری زندگی مشترک، طلاق عاطفی و تعارض زناشویی به ترتیب قوی‌ترین پیامدهای خانوادگی، انزوای اجتماعی، سازگاری اجتماعی و گرایش به جنس مخالف به ترتیب قوی‌ترین پیامدهای اجتماعی- فرهنگی، باورهای مذهبی، نگرش و التزام عملی نسبت به نماز و میزان دینداری به ترتیب قوی‌ترین پیامدهای اعتقادی، پیشرفت تحصیلی، فرسودگی تحصیلی و اهمال‎کاری تحصیلی به ترتیب قوی‌ترین پیامدها شناسایی شدند.

نتایج آزمون رگرسیون ایگر، آزمون N ایمن از خطا، آزمون اصلاح و برازش دوال و توئیدی و نمودار قیفی، حاکی از عدم سوگیری انتشار در نمونه فراتحلیل بود.

با توجه به ناهمگنی در مطالعات، پیامدهای آموزشی اعتیاد به اینترنت در دانش‌آموزان دارای اندازه اثر بیشتری نسبت به دانشجویان و همچنین اندازه اثر سال 93-90 بیشتر از سال 97-94 و 401-98 بود.

نتیجه‌گیری: استفاده بیش از حد از فضای مجازی نقش منفی در مسائل روانی، خانوادگی، اجتماعی- فرهنگی، اعتقادی و آموزشی ایفا می‌کند و از این مسائل هم تأثیر می‌پذیرد.

در همین راستا پیشنهاد می‌شود میزان استفاده از اینترنت و شبکه‌های اجتماعی مجازی مدیریت و سواد رسانه‌ای افراد ارتقاء داده شود.