بازدید رئیس دانشگاه لرستان از پروژه آکواپونیک (تلفیق آبزی‌پروری و کشت گیاه) دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی

دکتر خسرو عزیزی، رئیس دانشگاه لرستان از پروژه تحقیقاتی و تقاضامحور آکواپونیک (تلفیق آبزی‌پروری و کشت گیاه) بازدید کرد.

این بازدید، صبح روز پنجشنبه، 25 اردیبهشت‌ماه در مجمتع گلخانه‌های آموزشی، پژوهشی دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه لرستان انجام شد.

دکتر عزیزی در این رابطه گفت:«از مزایای مهم اجرای اینگونه پروژه‌ها، آشنایی هرچه بیشتر دانشجویان با روش‌های پیشرفته تولید محصولات کشاورزی و باغ‌داری است و در این گلخانه، بر مبنای این روش نوین، کشت آکواپونیک گیاه دارویی نعناع صورت می‌گیرد».

رئیس دانشگاه لرستان افزود:«مصرف بسیار پایین آب و صرفه‌جویی مؤثر در مصرف آب از جمله مزایای مهم این روش است؛ به عبارتی در روش آکواپونیک، مواد مغذی آبزیان به گیاه منتقل شود؛ آکواپونیک باعث بهبود کیفیت آب استخرهای پرورش ماهی به همراه کاهش آلودگی محیط زیست می‌شود».  

وی توضیح داد:«دانشجو باید برمبنای تقویت پایان‌نامه‌ها و پروژه‌های تقاضامحور و جامعه‌محور، با روش‌های پیشرفته آشنا شده و آموزش‌های لازم را در این رابطه ببیند تا پس از دانش‌آموختگی بتواند خودش به عنوان یک کارآفرین، اشتغالزایی کند».

رئیس دانشگاه لرستان، تصریح کرد:«انتقال این‌گونه روش‌های علمی، تحقیقاتی و پژوهشی به کشاورزان و باغداران از دیگر اهداف اجرای چنین پروژه‌هایی است».

دکتر عزیزی افزود:«آکواپونیک نمونه‌ای در کشاورزی است که باعث کاهش هزینه‌ها، افزایش تولید و افزایش بازدهی می‌شود».

دکتر محمد فیضیان، معاون پژوهش و فناوری دانشگاه لرستان نیز در این بازدید حضور داشت.

دکتر فیضیان تصریح کرد:«دانشگاه لرستان از پروژه‌ها و پایان‌نامه‌های تقاضامحور که متناسب با پتانسیل‌های استان تهیه شوند حمایت می‌کند».

دکتر فیضیان توضیح داد:«استان لرستان در دو زمینه پرورش گیاهان دارویی و پرورش آبزیان، ظرفیت‌های فراوانی دارد و دانشگاه لرستان با رویکرد دانشگاه جامعه‌محور، در این مسیر فعالیت دارد».    

گفتنی است استاد راهنمای این پروژه (پایان‌نامه تقاضامحور)، دکتر حسن مومیوند است.

دکتر اشکان بنان و دکتر محمدرضا راجی، استادان مشاور پروژه و مریم یعقوب‌وند، دانشجوی این پایان‌نامه (پروژه) تقاضامحور است.

روش کار اینگونه است که: پساب آبزیان پرورشی استخر موجود در گلخانه، بعد از فرایند فیلتراسیون آب و تولید نیترات و نیتریت به محل کشت گیاهان دارویی می‌رود و به جای خاک، ریشه گیاه از این نوع آب تعذیه کرده و سپس در یک چرخه، دوباره آب، وارد استخر مخصوص پرورش آبزیان (ماهیان) می‌شود.

آکواپونیک به هر گونه سامانه اطلاق می‌شود که فعالیت‌های کشاورزی را با پرورش هر گونه حیوان اعم از دام یا آبزی در محیط‌های محدود شده ترکیب کند.

در این شیوه فضولات حیوانات که محیط زندگی آن‌ها را آلوده می‌کند از محیط خارج شده به صورت کود به مصرف بخش کشاورزی سامانه می‌رسد.

 به عنوان مثال در حوزه آبزی پروری فضولات ناشی از ماهی یا میگو از آب جدا شده و به صورت کود به بخش کشاورزی منتقل شده و آب تصفیه شده به سامانه محل زندگی آبزیان بازگردانده می‌شود.

در اکواپونیک عناصر غذایی موجود در ماهی به عنوان کود مصرفی در بستر گیاهان مورد استفاده قرار می‌گیرد.

روش اکواپونیک برای آبزیان نیز مفید است؛ چرا که اگر این دفع مواد زائد آبزیان صرف گیاهان نشود در بستر استخر تجمع می‌کنند و این تجمع و پسماند، مواد سمی ایجاد می‌کند؛ در روش آکواپونیک، این پسماند صرف گیاهان می‌شود.

روش آکواپونیک، مزایایی همچون افزایش عملکرد گیاه، از بین رفتن انواع آفت‌های گیاه، کاهش آلودگی محیط‌زیست، هوادهی مناسب به ریشه گیاه، صرفه‌جویی در مصرف آب و همزمان، پرورش آبزیان را داراست.  

گفتنی است در گلخانه‌های آموزشی، پژوهشی دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه لرستان، علاوه بر روش آکواپونیک (پرورش آبزیان و کشت همزمان گیاه)، روشهای هیدروپونیک (آب کِشت) و آئروپونیک (هوا کِشت) نیز در حال اجرا هستند.

با توجه به اینکه یکی از پتانسیل‌های لرستان، پرورش گیاهان دارویی است تلاش شده است با مشارکت بخش خصوصی، محصول تولید شده در گلخانه‌ها، به مرحله تجاری‌سازی برسد.

در مفهوم دانشگاه جامعه‌محور، اولویت برنامه‌ها این است که پروژه‌های تحقیقاتی، پژوهشی و پایان‌نامه‌های دانشجویی در تناسب با ظرفیت‌های منطقه‌ای، استانی و محلی، تهیه و اجرا شوند.