پروژه تحقیقاتی دکتر عادلی و پژوهشگران آلمانی/ استفاده از فناوری نانو به جای آنتی بیوتیکها برای مقابله با نوعی ویروس

گروه تحقیقاتی دکتر محسن عادلی، پژوهشگر و عضو هیئت‌ علمی دانشگاه لرستان (استاد ممتاز پژوهشی دانشگاه لرستان)، با همکاری پژوهشگران دانشگاه برلین توانستند با استفاده از نانو مواد گرافنی، راهکاری برای مقابله با ویروس HSV (یک نوع ویروس ایجاد تبخال که از راه بزاق و تماس جنسی منتشر می‌شود) بدون استفاده از آنتی‌بیوتیک‌ها ارائه دهند.

در این پروژه تحقیقاتی، ابزار جدیدی بر پایه گرافن تهیه شده است که در از بین بردن نوع خاصی از این ویروس (HSV) بسیار مؤثر است.

این طرح حاصل تلاش‌های گروه تحقیقاتی دکتر محسن عادلی و پژوهشگرانی از دانشگاه برلین آلمان است و در قالب مقاله‌ای با عنوان Functionalized nanographene sheets with high antiviral activity through synergistic electrostatic and hydrophobic interactions در مجله Nanoscale با ضریب تأثیر ۶٫۹۷ (سال ۲۰۱۹) به چاپ رسیده است.

موج اخیر آنفولانزا که موجب مرگ ‌و میر شد احتمالاً در راستای مقاوم‌شدن ویروس‌ها به درمان‌های فعلی بوده است و زنگ خطر و گویای این حقیقت است که درمان‌های فعلی مؤثر نیستند و باید آن‌ها را ارتقا دهیم و ابزار لازم جهت مقابله با میکروب‌ها را در آینده فراهم کنیم.

دکتر محسن عادلی، در مورد این پژوهش، توضیح داد: «در این پروژه تحقیقاتی، گروه ما به همراه چند تیم دیگر از کشور آلمان، ابزار جدیدی را بر پایه گرافن تهیه کرده است که در از بین بردن نوع خاصی از ویروس (HSV) بسیار مؤثر هستند. در این کار ما با ترکیب برهم‌کنش‌های آبگریز و قطبی، کارایی مواد را برای از بین بردن ویروس‌ها بسیار بالا برده‌ایم به‌طوری‌که هر نانو ماده، یک ویروس را از بین می‌برد.»

وی تشریح کرد:«همان‌طور که می‌دانیم در اثر مصرف بی‌رویه و زیاد داروها و آنتی‌بیوتیک‌ها و همچنین سایر عوامل محیطی، میکروب‌ها (باکتری‌ها و ویروس‌ها) به‌سرعت در حال تکامل هستند.

در نتیجه این تکامل، میکروب‌ها در برابر داروها و آنتی‌بیوتیک‌های موجود مقاوم شده‌اند و دیگر درمان‌های کنونی برای برطرف نمودن بیماری‌های عفونی، کارساز نیستند.

این مسئله یکی از مهم‌ترین چالش‌های درمانی و یکی از بزرگ‌ترین خطرهایی است که سلامت بشر را در آینده تهدید می‌کند؛ بنابراین ساخت و کشف مواد جدید که در از بین بردن میکروب‌های مقاوم به دارو مؤثر باشند از اهمیت زیادی برخوردار است».

استاد ممتاز پژوهشی دانشگاه لرستان، اجرای این طرح را نویدبخش درمان‌های مؤثر و جدید در آینده دانست و گفت: «در این کار تحقیقاتی سعی شده است تا با استفاده از نانومواد گرافنی، ساختارهایی تهیه شوند که به طور مؤثر قادر به از بین بردن نوع خاصی از ویروس‌ها هستند. گرافن به عنوان یک نانوماده دوبعدی با نسبت سطح به حجم بسیار بالا به عنوان بستری برای اتصال گروه‌های آبگریز و قطبی مورداستفاده قرار گرفت که نتیجه آن ایجاد مواد عامل‌دار با برهم‌کنش‌های هم‌زمان زیاد (Multivalent interactions) با ویروس‌ها هستند».

دکتر عادلی، بیان کرد: «این مواد می‌توانند در مقیاس بالا (گرم و بالاتر) تهیه شوند و با توجه به کارایی بسیار بالای آن‌ها در غلظت‌های بسیار پایین (زیر محدوده پیکو مولار)، تهیه آن‌ها در حتی مقیاس گرم می‌تواند نیازها را در سطح وسیعی پوشش دهد، ضمن اینکه در این غلظت پایین سمیت قابل توجهی را در برابر سلول‌های انسانی از خود نشان نمی‌دهند. این مواد می‌توانند در درمان‌های نوین بیماری‌های عفونی و همچنین میکروب‌زدایی آب و محیط زندگی مورداستفاده قرار گیرند.»

گفتنی است گروه تحقیقاتی دکتر امید اخوان در دانشگاه صنعتی شریف و گروهی در دانشگاه کلود برنارد فرانسه نیز در این زمینه فعال هستند.

گروه پژوهشی دکتر محسن عادلی همکاری‌هایی نیز در زمینه نانومواد گرافنی با انجمن شیمی آمریکا داشته است.

توضیح: این خبر در «پایگاه خبری فناوران نانو ایران» منتشر شده است.

منبع خبر: معاونت پژوهشی و فناوری دانشگاه لرستان.